فرهنگ ایهام در دیوان سلمان ساوجی

ج -ادبی

فرهنگ ایهام در دیوان سلمان ساوجی .1

باد پایان سخن راتو سواری سلمان

آفرین بر سخنت باد که خوش میرانی

(( دیوان 1 ص 312 ))

ملک الشعرا خواجه جمال الدین سلمان فرزند خواجه علاء الدین محمد معروف به سلمان ساوجی

از بزرگتری شعرای قرن هشتم هجری است که به اقرب احتمالات در سال 709 هجری در ساوه زاده

شده است .2 وی در ردیف قصیده سرایان طراز اول ادب پارسی وآخرین قصیده سرای بزرگ قبل از

دوره بازگشت به شمار می آیدودر غزل نیز پایگاهی بلند داراست .4

وی در ردیف قصیده سرایان طراز اول ادب

پارسی وآخرین قصیده سرای بزرگ قبل از دوره بازگشت به شمار می آید ودر غزل نیز پایگاهی بلند داراست.4

سلمان در اشعارش یه کمال الدین اصفهانی فردوسی نظامی .5 منوچهری عنصری 6 سنایی 7 خیام انوری 8 مولوی ظهیر فارابی 10 جواجوی کرمانی حافظ شیرازی 11 وسید ذوالفقار شروانی نظر داشته گاهی شعری از ایشان را تضمین کرده ویا در استقبال واقتفای شعر آن ها عزل یا قصیده ای ساخته است.

دیوان اشعار سلمان مملو از صنایع مختلف بدیعی است اما در این مقاله در باره (ایهام) در اشعار اوسخن خواهد رفت .

ایهام از صنایع معروف بدیعی است وبراستواری لفظ و تودر آفرینی معنی اطلاق می شود که احتمالا به وسیله کمال الدین اسماعیل اصفهانی درشعر فارسی بنا نهاد شده وبه وسیله سه تن از شعرای سده هشتم یعنی خواجو سلمان حافظ به کمال رسیده است .12

غرلیات وقصاید سلمان مملو از ایهام های شاعرانه واستادانه است که شعر او رابه دریای مواج وتا پیدا مانند کرده که با هربار غواصی در این دریا گوهرهای نو وپربهایی نصب یابنده می شود ایهام بر شعر سلمان وسعت چند برابر بخشیده است و

ایهام درعلم بدیع

رشید الدین وطواط ( م: 572 ق) درباره لغوی واصطلاحی چنین نوشته (( در پارسی ایهام به گمان باشد....ادامه دارد